Een gebrek aan communicatie vormt de rode draad in de kwestie van de verhoogde cadmiumconcentratie in het afvalwater van Omrin. Dat bleek tijdens de vergadering van de raadscommissie Algemene Zaken waar GroenLinks kritische vragen stelde over de kwestie.
Op basis van een eerste analyse concludeert de GGD dat er geen sprake (geweest) van een gevaar voor de volksgezondheid. De verspreiding van het cadmium is beperkt gebleven tot het terrein van de Omrin en De Horne.
De bron van het cadmium is nog steeds niet gevonden. Het staat allerminst vast dat het cadmium afkomstig is van metaalbedrijf De Horne zoals Omrin steeds beweert. Het is goed mogelijk dat de Omrion zelf de veroorzaker is. De provincie laat uitzoeken hoe dit zit.
Niet alleen Omrin maar ook de Fumo en de provincie informeerden de gemeente niet over de verhoogde concentratie cadmium, terwijl de kwestie al jaren speelt. Door deze non-communicatie werd het voor de gemeente onmogelijk gemaakt haar verantwoordelijkheid ten opzichte van de volksgezondheid op te pakken. Dat is inmiddels wel gebeurd. De GGD is ingeschakeld om de effecten voor de volksgezondheid in kaart te brengen en het gebrek aan communicatie wordt structureel aangepakt. Inmiddels zijn afspraken gemaakt dat de FUMO, de GGD en de provincie elkaar stelselmatig gaan informeren. Ook Omrin is aangesproken op het dramatische gebrek aan communicatie. Van een overheidsbedrijf als Omrin zou je iets beters mogen verwachten, vindt GroenLinks.
Mede op verzoek van GroenLinks zal de gemeenteraad blijven worden geïnformeerd over hoe deze samenwerking vorm gaat krijgen. Binnenkort zal de raad door de GGD worden bijgepraat over alle onderzoeksresultaten.
Volgens de burgemeester Tjeerd van der Zwan doen er veel suggestieve verhalen de ronde waardoor burgers nodeloos ongerust worden gemaakt. Volgens GroenLinks kan dat worden voorkomen als alle partijen volstrekt open zijn over wat er is gebeurd en dat burgers en volksvertegenwoordigers in dergelijke situaties vanaf het eerste moment volledig worden geïnformeerd. Op dat gebied kan moet nog veel worden verbeterd, vindt GroenLinks.
GGD Fryslân laat na een eerste analyse weten dat de volksgezondheid in Heerenveen niet in gevaar is gebracht door het verhoogde cadmiumgehalte in het afvalwater op Ecopark De Wierde. Er wordt nog onderzocht of andere zware metalen, zoals lood, wel schadelijk kunnen zijn voor medewerkers van metaalhandel De Horne en afvalbedrijf Omrin.
100%
De uitkomsten daarvan worden over drie weken verwacht. ,,Je moet flinke happen van de stof nemen om over de toxische grenswaarden heen te gaan”, legde burgemeester Tjeerd van der Zwan donderdagavond uit in de gemeenteraad. Pieter Hofstra, directeur van milieuorganisatie FUMO, schoof aan om vragen te beantwoorden. Samen kondigden ze een pilot aan waarin informatie over toezicht en handhaving voortaan beter met elkaar gedeeld wordt.
Kritiek op Omrin
Dat de communicatie beter had gemoeten, werd eerder al erkend door Van der Zwan en gedeputeerde Douwe Hoogland. Het giflek zou al sinds 2012 aan de orde zijn. De burgemeester uitte gisteravond kritiek op Omrin die al langer wist van de verhoogde cadmiumconcentratie in het afvalwater, maar dit niet meldde. Retze van der Honing van GroenLinks vond het ,,onbestaanbaar dat de Omrin niks heeft gemeld”.
Uit de informatie die tot nu toe naar buiten is gebracht, is metaalhandel De Horne de meest genoemde veroorzaker van het aangetroffen cadmiumconcentraat in het afvalwater van Omrin. Het bedrijf zou geen tweede afzuiginstallatie hebben geplaatst boven de shredder, waarin metalen worden vermalen, terwijl die wel verplicht is.
Het is volstrekt prematuur om de overschrijding van de cadmiumnorm toe te wijzen aan De Horne
Maar volgens Van der Zwan is dit een voorbarige conclusie. ,, Het is volstrekt prematuur om de overschrijding van de cadmiumnorm toe te wijzen aan De Horne.” Volgens de burgemeester is het management van het bedrijf verslagen dat het aan de schandpaal wordt genageld, terwijl de uitkomsten van onderzoeken nog niet duidelijk zijn.
In het feitenrelaas van de FUMO spreken onderzoeken over de bron van het cadmium elkaar tegen. Feit is wel dat inspanningen van de Omrin om de cadmiumwaarde in het afvalwater omlaag te krijgen, geen effect hadden. Gedeputeerde Staten gaan maandag in gesprek met een partij om opnieuw breed onderzoek te doen naar de oorzaak.
Als het mee zou vallen dan lijkt me een bepaalde coulance terecht, in plaats van het bedrijf op slot te gooien
Age Hartsuiker van Heerenveen Lokaal vond de nuanceringen niet terecht, gezien de maatregelen die het bedrijf zijn opgelegd. ,,Als het mee zou vallen dan lijkt me een bepaalde coulance terecht, in plaats van het bedrijf op slot te gooien.” Van der Zwan meldde daarop dat alleen de shredder is stopgezet.
De provincie kondigde deze week al wel maatregelen tegen het bedrijf aan. Zo krijgt De Horne een last onder dwangsom van vijfduizend euro opgelegd die elke week wordt verbeurd als de FUMO vaststelt dat de tweede afzuiginstallatie niet op tijd en volgens de afspraken is geplaatst.
GGD: cadmium in stofwolken was geen gevaar voor volksgezondheid
De concentraties cadmium in de stofwolken die de afgelopen jaren over delen van bedrijventerrein Haskerveen bij Heerenveen zijn getrokken, vormden geen gevaar voor de volksgezondheid.
Dat heeft GGD Fryslân aan burgemeester Tjeerd van der Zwan laten weten, vertelde deze donderdagavond tijdens een commissievergadering. Het gaat om een eerste conclusie van de GGD. De gezondheidsdienst heeft allerlei bestaande (oude) onderzoeken nogmaals bestudeerd en gekeken naar risico’s voor omwonenden en medewerkers van bedrijven op het terrein.
Alle waarden blijken ruim onder de toxische grenswaarden te liggen, hoorde Van der Zwan van de GGD. ,,Je moet echt happen nemen van de stof om over die waarden heen te komen’’, zei hij. Wel gaat de GGD verder onderzoek doen naar andere zware metalen in de stofwolken, zoals lood. Over drie weken moet het rapport van de gezondheidsdienst helemaal af zijn.
Volgens toezichthouder Wetterskip Fryslân en afvalbedrijf Omrin is metaalhandel De Horne verantwoordelijk voor de stofwolken met zware metalen, waaronder het giftige cadmium, die over Haskerveen zijn getrokken. Omrin is de buurman van De Horne en kreeg het stof in het afvalwater. Dat ontdekte het waterschap. De verontreiniging in het gebied speelt al sinds 2012.
Dat De Horne de bron is van de verontreiniging noemde de burgemeester ,,volstrekt prematuur’’. ,,De overschrijding is bij Omrin geconstateerd’’, voegde hij er aan toe. De metaalverwerker is door deze krant vaak om een reactie gevraagd, maar heeft dat tot dusver afgehouden. Richting de krant wil De Horne niet reageren, maar Van der Zwan laat weten dat de leiding van het metaalbedrijf aangeslagen is door de mediaberichten over de stofwolken.
Eerder deze week besloot De Horne de shredder-werkzaamheden (het vermalen van metalen) per direct stil te leggen, na druk van de provincie. Het bedrijf heeft toegezegd binnen twee weken een goede afzuiginstallatie op de juiste plek boven de shredder te installeren. Bij het niet nakomen hiervan volgt een dwangsom van 5000 euro per week.